Daha önce “Ucunu bucağını bilmemizin mümkün olmadığı web dünyasının dijital ansiklopedisidir” tanımını kullandığımız arama motoru, genel olarak kullanıcıların kelime veya kelime grupları kullanarak yaptıkları aramalardan ibaret gibi algılanmaktadır. Pek çok kullanıcı arama motorlarındaki işlerine yarayacak bir çok özelliği kullanmamakta ve bu sebeple bazı aramalarda istedikleri sonuçları elde edememektedir. Bu yazımızda “ Arama Motoru Nasıl Kullanılır?” sorusunun cevabını anlatmaya çalışacağız.
Doğrudan aradığımız kelime ve kelime gruplarını arama motorunda arattığımızda aramada yer alan kelimelerin olduğu tüm yazılara göre arama sonuçları getirecektir. Gelen sonuçlar içerisinde aradığından farklı bilgiler içeren sayfaların gelmesi yani işimize yaramayan bilgilerin de arama sonuçlarında yer alması olası bir durum.
Arama sonuçlarında daha hedefli sonuçlar alabilmek ve ilgi alanımız dışındaki arama sonuçlarını elemek için arama parametrelerinden yararlanabiliriz. Önceki yazılarımızda bahsettiğimiz dünyada en çok kullanılan 21 arama motoru sıralamasında ilk sırada yer alan Google’ın parametrelerinden bahsedeceğiz, fakat tırnak, +, – gibi bazı parametreler diğer arama motorlarında da geçerlidir.
Arama Parametreleri Nelerdir?
Arama sonuçlarında daha verimli sonuçlar alabilmek için +, -, “ “, ( ), * vb çeşitli kelimelerin kullanımı ile özelleştirilebiliyor. Peki arama sonuçlarını iyileştirmek için kullanacağımız bu parametreler nelerdir?
site:
Bu parametre kullanarak istediğimiz bir site veya uzantıya arama kelimesi eklediğimizde ilgili site veya ilgili uzantılarda o kelimeyi arayabiliyoruz. indir.com’dan Winzip indirmek istediğimizi varsayalım, “site:indir.com winzip” olarak aratırsanız veya bir tez hazırlayacaksınız ve akademik makaleler bulmanız gerekiyor “site:edu.tr tez” olarak arattığınızda edu.tr alan adları içerisinde “tez” kelimesini aramış olursunuz.
link:
Bu parametrenin işlevi ise bir URL için diğer sitelerin vermiş olduğu linkleri bulmanıza yarar. indir.com’u verilmiş olan domainleri görme için “link:indir.com” yazıp aratırsanız domaine direkt olarak verilmiş linkleri görüntüleyebilirsiniz.
Tırnak İşareti (“ “)
İki veya daha fazla kelimeden oluşan aramalardaki tırnak işareti ile birlikte yaparsanız, arama yaparken kullandığınız kelimelerin geçtiği tüm sonuçlar yerine yaptığınız kelime grubu ile alakalı tam eşleşme sonuçlarını almış olursunuz. Aşağıdaki örnekte gördüğünüz gibi Hasan Yaşar araması için 444.000 arama sonucu listelenirken “Hasan Yaşar” araması için 180.000 arama sonucu listeleniyor.
Yıldız işareti (*)
Aklınıza bir şiirin veya şarkı sözünün tamamının gelmediği zamanlar olmuştur muhakkak, cümlenin başını hatılayıp tamamlayamadığınız durumlar için ise yıldız işaretini kullanıyoruz. Unuttuğunuz bir şiir olduğunu düşünelim ve “ben sana * bilemezsin” şeklinde aratalım, eksik kalan kısmı bulabilirsiniz.
Eksi (-)
Arama sonuçlarında eksi kullanımı istemediğimiz kelimelerin arama sonuçlarında yer almamasını sağlar. Yine Hasan Yaşar aramasından örnek verecek olursak, İmza İnternet Teknolojileri kurucu ortağı olan Hasan Yaşar’a ulaşmak istiyoruz fakat futbolcu olan, Şanlıurfa Harran Üniversitesi’nde idari işlerde çalışan veya Merisgud konseyi üyesi olan benzer isimli kişilerin bilgilerini görmek istemiyoruz. O zaman başların eksi koyarak “-futbol -futbolcu -merisgud -harran” vb kelimeleri arama dışında tutarak daha odaklı bir arama sonucu almış oluyoruz.
filetype:
Bulmak istediğiniz bir doküman ise hangi uzantılarda arama sonucuna ulaşmak istiyorsanız o dosya uzantısında sonuçlara ulaşmanıza yarar. MS Word dosyasına ulaşmak istediğinizde “filetype:docx arama motoru” olarak arama yaptığınızda içinde arama motoru kelimeleri bulunan DOCX uzantılı dosyaları listeler.
related:
Bulmak istediğiniz bir veri için karşınıza sürekli çıkan bir site var ve siz buradaki verilerden daha fazlasını bulmak istiyorsunuz veya aynı konu ile ilgili farklı bakış açılarını gözlemlemek istiyorsunuz. “related” parametresi kullanarak benzer siteleri bulabilirsiniz. “related:indir.com” araması yaptığınızda benzer siteleri listeleyecektir.
intitle:
Aradığımız kelime veya kelime grubunu içerikte değil sadece başlıkta aramak istediğimiz zaman kullandığımız parametredir. intitle:”su böreği” araması yaptığımıozda sadece başlığında “su böreği” geçen sonuçları listelemiş olursunuz.
inurl:
Sadece URL’lerde bir arama yapmak istiyorsak kullandığımız bir parametredir. inurl:”su-boregi” şeklinde aratırsanız URL’lerinde “su-boregi” olan arama sonuçlarına ulaşırsınız.
Yukarıda bahsettiğimiz parametreler en çok tercih edilenler arasından seçilmiştir. Bahsettiklerimizden daha farklı parametreler de kullanılmaktadır.
En sevdiğim komut related kesinlikle rakip araştırması yapmak için bire bir.