Değişen internet dünyasının gelişmeye devam eden sistematiği içinde büyümek kaçınılmaz oldu, hala oluyor ve olmaya da devam edecek. Sektörlerin içerisinde pozisyonlarda farklılaşmalar ve buna bağlı olarak da pek çok yeni uzmanlık alanları ortaya çıkmaya başladı. Geçen yıllar ile birlikte eskiden beri var olan kavramların önemi çok daha ön plana çıktı ve karşımıza UI ve UX. Dijital dünya içerisindeki bazı profesyonellerin bile farklarını tam olarak ayırt edemeyenlerin de olduğunu düşünerek UI ve UX arasındaki farklar ile ilgili bilgiler verip bu iki kavramın ayırt edilmesini istiyoruz.
Daha önceki yazılarımızda da bahsettiğimiz gibi kardeş olarak adlandırdığımız bu iki kavram birbirinden farklı ama birbiri olmadan da düşünülmesi mümkün olmayan kavramlar. Bir iş şeması oluşturduğumuzu düşünürsek UX en tepedeki alanı oluşturur ise UI onun altındaki en önemli kavramlardan bir tanesidir.
User Interface kısaltması olan UI teriminin karşılığı Türkçe’de “kullanıcı arayüz tasarımı”dır. İş planına uygun şekilde hazırlanmış bir UI tasarımı, basit ve anlaşılabilir olması, grafikleri etkili tasarlanmış olmalı, renk ve yazı fontlarının seçimi tasarımla bir bütün olmalı ve içeriklerin eklenmesi sonrasında yerleşimlerin etkili görünmesi gibi maddeler ön planda tutularak hazırlanır. UI tasarımcı aslında önceden beri kulağımızda aşina olan görsel tasarımcının karşılığı olarak karşımıza çıkar. Hazırlanan web sitesi üzerindeki mizanpaj, grid yapılar, butonların boyutları, şekilleri, renkleri ve yine aynı şekilde tüm alanların arasındaki boşlukların karar verilmesinde tüm insiyatif yine UI tasarımcıdadır.
Hazırlanan web sitesi tasarımcı tarafından ne kadar muhteşem olarak adlandırılırsa adlandırılsın istenilen sonuca ulaşabilmek için aslolan kullanıcıların alışkanlıklarının o tasarım ile örtüşmesidir. Tasarımın kullanıcılar için en iyi en verimli şekilde tasarlanabilmesi ise bir diğer kavram yani Türkçe karşılığı “kullanıcı arayüz tasarım deneyimi” olan UX kısaltmasıyla kullanılan User Experience devreye girer.
UX, projenin kapsamına göre UI tasarımcı, araştırmacı, analist, sosyolog, mühendis, mimar gibi alt görev tanımlamasıyla da yapılabilir. Ayrıca tek bir kişi tarafından da yapılabilir hatta ciddi tecrübe gerektirse de UI tasarımı ve UX tasarımı bir kişi de yapabilir.
UX’in amacı kullanım alışkanlıklarına hitap eden mükemmel tasarıma ulaşmaktır ve bunu başarmak için basit, kullanımı kolay, anlaşılabilir ve akıcı bir tasarım gereklidir. Gerekli çalışmalar sadece kağıt üzerinde veya geçmiş deneyimlere göre değil belirli kullanıcıların üzerinde test edilerek alınan geri bildirimler ile yapılarak en doğru sonuca ulaşmaya çalışılır. Belirli kullanıcılar üzerinde yapılan testler ileride daha büyük sorunların küçükkken halledilmesini, öngörülmemiş sorunlar varsa bunların çözülmesini ve risklerin azaltılmasını, geri bildirimler sonucunda yapılması gereken geliştirmeler varsa bunları yapılmasını sağlar ve böylece daha kullanışlı hale getirilmesini sağlar.
Tasarım denilince akla ilk gelen kavramlardan UI ve UX arasındaki farklar konusunun anlaşlması ortaya çıkacak işlerin gelişimine de baştan sona olumlu tesir edecektir.
